Jednym z najczęściej zgłaszanych przez pacjentów objawów jest ból brzucha. Chyba każdy z nas odczuwał go przynajmniej parę razy w życiu. W zależności od lokalizacji i stopnia nasilenia, ból brzucha może być zarówno objawem poważnego schorzenia jak i drobnej dolegliwości żołądkowej. W większości przypadków sygnalizuje schorzenia narządów jamy brzusznej, choć zdarza się, że promieniuje i tak naprawdę jest spowodowany zmianami w obrębie płuc, nerek czy serca. Warto wiedzieć, kiedy ból brzucha powinien nas zaniepokoić i skłonić do wizyty u lekarza.

Ostry czy przewlekły ból brzucha

Silny, gwałtowny ból brzucha zazwyczaj jest objawem ostrzegawczym i uniemożliwiającym nam codzienne funkcjonowanie. Zdarza się, że towarzyszą mu objawy dodatkowe, takie jak nienaturalnie wzdęty brzuch, wymioty lub biegunki, a także wysoka gorączka. W większości przypadków wymaga on pilnego rozpoznania i włączenia leczenia, niejednokrotnie wiążącego się z interwencją chirurgiczną. Ostry ból brzucha jest bowiem najczęściej objawem takich schorzeń jak zapalenie wyrostka robaczkowego, niedrożność przewodu pokarmowego, ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego, perforacje żołądka lub jelit, pęknięcie torbieli jajnika czy ciąży pozamacicznej.

Z kolei przewlekły ból brzucha może mieć charakter nawrotowy lub stały i trwać nawet przez wiele lat, co czyni go wyjątkowo dokuczliwym. Ten rodzaj bólu brzucha może być spowodowany chorobami nie tylko narządów jamy brzusznej, ale również schorzeniami kręgosłupa, narządów klatki piersiowej, a nawet zaburzeniami endokrynologicznymi czy metabolicznymi. Często spowodowany jest kamicą pęcherzyka żółciowego, chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy, przewlekłym zapaleniem trzustki, nowotworami jamy brzusznej, schorzeniami układu moczowo-płciowego, zaburzeniem motoryki przewodu pokarmowego czy takimi chorobami czynnościowymi jak zespół jelita drażliwego oraz dyspepsja czynnościowa.

Diagnostyka bólu brzucha

W przypadku dolegliwości jaką jest ból brzucha kluczem do postawienia trafnej diagnozy jest dokładnie zebrany wywiad. Pozwala on nie tylko odpowiednio zawęzić zakres poszukiwań, ale w wielu przypadkach wręcz postawić wstępnie diagnozę. Przy tym niezwykle pomocna jest informacja nie tylko o stopniu nasilenia i czasie trwania, ale również o dokładnej lokalizacji bólu brzucha, gdyż w dużej mierze zależy ona od samej przyczyny powstania dolegliwości. Podstawę diagnostyki stanowi badanie fizykalne, a jego uzupełnieniem są badania laboratoryjne oraz obrazowe, takie jak nieinwazyjne USG, rezonans magnetyczny czy tomografia komputerowa. Pozwalają one ocenić zwłaszcza stan nerek, śledziony, trzustki czy wątroby. Bardziej precyzyjną alternatywę stanowią badania endoskopowe, jak np. gastroskopia czy kolonoskopia, pozwalające od wewnątrz szukać przyczyny bólu.

Ból brzucha a jego lokalizacja

Ból brzucha w nadbrzuszu najczęściej jest objawem schorzeń żołądka, trzustki, przewodów żółciowych lub wątroby. Często pojawia się w przypadku wrzodów lub kolki żółciowej. Jeżeli towarzyszą mu gorączka, wymioty lub biegunki, może być symptomem zatrucia pokarmowego lub tzw. grypy żołądkowej. W przypadku tego typu schorzeń skuteczne jest samo leczenie objawowe, obejmujące doraźne środki przeciwbólowe jak m.in rozkurczowy lek na ból brzucha czy preparaty uzupełniające gospodarkę elektrolitową. Istotny jest fakt, że ból brzucha w nadbrzuszu może być również objawem zawału lub zatoru tętnicy płucnej, które wymagają natychmiastowej interwencji lekarskiej.

Ból brzucha w okolicy pępkowej jest wywoływany przede wszystkim przez choroby jelita cienkiego i grubego oraz schorzenia trzustki. Jeżeli ma charakter ostry, może być objawem zapalenia wyrostka robaczkowego, zapalenia przydatków lub pęcherza moczowego, odmiedniczkowego zapalenia nerek lub ostrego niedokrwienia jelit. Jeżeli ból brzucha w okolicy pępka ma raczej charakter przewlekły lub pojawia się epizodycznie, może świadczyć o nerwobólach lub u kobiet być spowodowany owulacją, na co doskonale pomagają rozkurczowe leki na ból brzucha.

Ból brzucha z prawej strony często mylnie kojarzony jest z bólem wątroby, która ze względu na brak unerwienia, sama w sobie nie może boleć. W większości przypadków ten rodzaj bólu brzucha spowodowany jest kamicą żółciową lub zapaleniem pęcherzyka żółciowego. W tej sytuacji często niezbędna jest pomoc operacyjna, polegająca na przywróceniu drożności przewodom żółciowym. Przewlekły ból z prawej strony może być także symptomem innych chorób, takich jak zapalenie przydatków lub otrzewnej, tętniak aorty czy nowotwór trzustki.

W przypadku bólu brzucha z lewej strony kluczowy jest jego stopień nasilenia. Ostry ból brzucha z towarzyszącymi wymiotami najczęściej wskazuje na zapalenie trzustki. Z kolei przewlekły, z krwawymi biegunkami, może być objawem wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. Ponadto może on być spowodowany zakażeniem Helicobacter pylori, powiększeniem śledziony, przepukliną pachwinową, zapaleniem błony śluzowej żołądka lub zapaleniem przydatków.

U kobiet często odczuwane są bóle podbrzusza, jako skutek uboczny menstruacji lub owulacji. Mogą one być jednak spowodowane poważnymi schorzeniami związanymi z układem płciowym, takimi jak torbiele, rak macicy, nowotwór jajnika czy infekcje pochwy. Ból brzucha silnie promieniujący do pleców może być z kolei spowodowany infekcją układu moczowego, której zazwyczaj towarzyszy.

Jak widać ból brzucha może mieć wiele przyczyn, dlatego jeżeli jest na tyle silny, że utrudnia nam codzienne funkcjonowanie lub trwa nieustannie przez dłuższy czas, jest bezwzględnym wskazaniem do wizyty u lekarza. Kompleksowa diagnostyka, obejmująca wywiad, badanie fizykalne i badania dodatkowe pomoże ustalić przyczyny bólu brzucha i rozpocząć dopasowane do potrzeb pacjenta i stopnia zaawansowania dolegliwości leczenie, mające na celu usunięcie choroby wraz z towarzyszącym jej bólem brzucha.

Źródła:

l https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/objawy/68344,bol-brzucha

l http://psjd.icm.edu.pl/psjd/element/bwmeta1.element.psjd-faebace0-812f-43bb-8ffb-3bd5ada17ae1/c/bole-brzucha.pdf

l https://www.poradnikzdrowie.pl/sprawdz-sie/objawy/bol-brzucha-10-postaci-bolu-brzucha-aa-a41g-PGaz-rbzV.html

[Głosów:1    Średnia:5/5]

BRAK KOMENTARZY

ZOSTAW ODPOWIEDŹ