Zez jest bardzo przykrą dolegliwością natury estetycznej, wynikającą z zaburzenia prawidłowej koordynacji wzrokowej w ośrodkowym układzie nerwowym. Może być wadą wrodzoną i wtedy nie można wyleczyć niedowidzenia oka zezującego. Z kolei, gdy u dziecka na samym początku występowało widzenie obuoczne, a zez pojawił się później, można skorygować go nie tylko estetycznie, ale również poprzez rehabilitację przywrócić obuoczną sprawność widzenia. Oczywiście operacje zeza wykonuje się także u dorosłych. Jednak trzeba wiedzieć, że najlepsze efekty nie tylko estetyczne, ale również terapeutyczne daje u dzieci.
Operacja zeza u dorosłych – na ile jest skuteczna?
Wiele mówi się o tym, że operacja zeza u dorosłych ma charakter jedynie estetyczny. Jednak dzięki operacji i odpowiedniej rehabilitacji można wzmacniać widzenie obuoczne. Oczywiście nie doprowadzi to do korekcji wady, ale na pewno zapobiega jej pogłębianiu, a także wzmacnia mięśnie gałki ocznej po operacji. Dzięki temu jest duże prawdopodobieństwo, że zez nie powróci, jednak okulary korekcyjne będzie trzeba nosić. Zatem rzeczywiście operacja służy głównie poprawie komfortu życia, a nie pozbyciu się niedowidzenia, które to możliwe jest w wieku dziecięcym.
Jak należy przygotować się do operacji zeza?
Warto wiedzieć, w jaki sposób należy przygotować się do operacji zeza. Przede wszystkim na 24 godziny przed zabiegiem nie można pić alkoholu, natomiast na sześć godzin przed operacją nie można ani jeść ani pić. Sam zabieg operacyjny trwa od pół godziny do godziny i wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym, czyli pod narkozą, w obecności anestezjologa. Aby zostać dopuszczonym do operacji trzeba wykonać szereg badań, które pozwolą na zweryfikowanie czy nie występują dolegliwości lub choroby będące przeciwwskazaniem do tego typu operacji. Należy wykonać morfologię krwi, badanie poziomu cukru na czczo, obecności antygenu HBS, badanie HCV, badania układu krzepnięcia, tj. INR i APTT, a także badanie poziomu sodu i potasu we krwi. Osoby po 40 roku życia dodatkowo muszą przedstawić wyniki badania EKG z opisem, a Ci, którzy ukończyli 60 rok życia RTG z opisem. Zabieg operacyjny polega na skróceniu mięśni zewnątrzgałokowych bądź też odcięciu i przyszyciu ich w innym miejscu, a wszystko zależy od rodzaju zeza i ustaleń przed operacją.
Czy po operacji zeza mogą wystąpić skutki uboczne? Czy zez może powrócić?
W przypadku osób dorosłych rzadko może wystąpić efekt podwójnego widzenia, jako skutek uboczny operacji. Należy wtedy skonsultować się z okulistą. Warto wiedzieć, że taki objaw może z czasem minąć. Często jednak potrzebne jest dalsze leczenie. Zez może również powrócić i konieczna może być ponowna operacja. Aby zapobiegać podwójnemu widzeniu, lekarze przed operacją wykonują specjalne badanie, które pokazuje ryzyko jego wystąpienia u danej osoby. Jeśli jest ono znaczące, to zwykle operacja zeza przeprowadzana jest w kilku etapach, aby mózg mógł stopniowo przyzwyczaić się do bardziej równoległego, a później równoległego położenia oka zezującego. Nie trzeba bać się zabiegu, jakim jest operacja zeza. Warszawa jest miastem, gdzie nie tylko mieszkańcy stolicy mogą skorzystać z operacji zeza, ale również pacjenci, w przypadku których kolejka do jej wykonania jest długa, a zabieg musi być wykonany na cito. Tak jest w przypadku wystąpienia zeza porażennego, po urazach głowy.
Jak wygląda rehabilitacja po operacji zeza?
Przede wszystkim tuż po zabiegu na operowane oko nakładany jest opatrunek, który należy nosić kilkanaście godzin. Oko należy przemywać solą fizjologiczną. Ponadto przez dwa tygodnie po zabiegu należy stosować specjalne krople i chronić oko przed czynnikami zewnętrznymi. Jednak nie należy go zasłaniać opatrunkiem, aby jak najszybciej przyzwyczaić oczy do widzenia obuocznego. Należy unikać pocierania oczu, a także przez przynajmniej miesiąc nie korzystać z basenu ani sauny. Kontrola następuje najczęściej tydzień po zabiegu. Jeśli chodzi o rehabilitację to należy wykonywać ćwiczenia mięśni ocznych konwergencji i wahadłowe. Lekarz na pewno pomoże w dobraniu odpowiedniego zestawu ćwiczeń.
Warto wiedzieć, że u dorosłych operacja zeza poza estetycznym efektem może dać szereg innych korzyści. Przede wszystkim jest to ustąpienie dwojenia obrazu i poprawa poczucia głębi obrazu. Wyrównana zostaje siła działania mięśni gałek ocznych. Korzyścią jest także prawidłowa akomodacja oczu. Warto zatem zdecydować się na zabieg, jeśli nie został z różnych powodów wykonany w dzieciństwie.
